Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy to jedyna placówka w Polsce i na świecie, zajmująca się gromadzeniem oraz udostępnianiem zbiorów dotyczących polskiej służby zagranicznej oraz historii uchodźstwa polskiego po 1918 roku.
Fundamentem muzealnej kolekcji jest dar Rodziny Poznańskich, przekazany Uczelni w 1997 i 2013 roku, przez Wandę z Dmowskich Poznańską - żonę ostatniego konsula generalnego II RP w Londynie - dra Karola Poznańskiego. Za sprawą Pani Konsulowej Muzeum zyskało cenne archiwalia polskiej służby dyplomatycznej i rządu na uchodźstwie, a także dzieła sztuki, pamiątki rodzinne oraz meble, które niegdyś wypełniały Jej dom.
Wśród kilkuset bezcennych dokumentów i artefaktów w naszych zbiorach znajdują się m.in.: nadbitka Traktatu Ryskiego, listy generałowej Heleny Sikorskiej i prezydenta Władysława Raczkiewicza, nagrania z przemówieniami generała Władysława Andersa, korespondencja dyplomatyczna. Szczególnie interesujące są międzywojenne fotografie przedstawiające działalność oraz życie prywatne pracowników Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a także pamiątki osobiste przekazywane przez byłych ambasadorów i konsulów. Odrębne, równie unikatowe zespoły tworzą archiwalia związane z działalnością emigracyjnego PSL, m.in. notatki i korespondencja premiera Stanisława Mikołajczyka, a także materiały dotyczące losów polskich żołnierzy, którzy po II wojnie światowej zmuszeni byli emigrować na Zachód. Z tym ostatnim zagadnieniem związana jest galeria unikatowych bateldresów z okresu II wojny światowej oraz mundurów Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce.
Zdecydowanie lżejszą formułę ma kolekcja Upominki w świecie dyplomacji, uchylająca rąbka tajemnicy wymiany podarunków między wysokiej rangi urzędnikami. Polscy dyplomaci systematycznie przesyłają pamiątki, wręczone im podczas zagranicznych wizyt. Eksponaty budzą zachwyt, zdziwienie, a niekiedy i zaskoczenie! Różnorodność wystawy sprawia, że zwiedzający nie mogą się tu nudzić.
W inny nastrój wprowadza tzw. kabina ciszy. Intrygujący obiekt - przekazany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych - przez ponad 40 lat służył pracownikom Konsulatu Generalnego w Kolonii do prowadzenia ściśle tajnych rozmów. To jedyny tego typu obiekt w rękach cywilnych.
Uwadze polecamy również cykl mrocznych grafik autorstwa Stefana Mrożewskiego nawiązujących do Boskiej Komedii Dantego, przekazany do Muzeum przez Wandę Poznańską.
Zapraszamy zarówno indywidualnych zwiedzających, jak i szkoły oraz grupy zorganizowane. Ekspozycja przygotowana jest z myślą o tych najmłodszych, średnich i najstarszych.
Archiwalia udostępniamy na miejscu wszystkim zainteresowanym, po wcześniejszym uzgodnieniu terminu.
Opracowała: dr Aleksandra S. Jankowska