W grudniu 2016 r. na wystawie można było zobaczyć oryginalne międzywojenne listy komisyjne polskich dyplomatów. List komisyjny zwany również listem prowizyjnym lub patentem konsularnym to uroczysty dokument stwierdzający powierzenie określonej osobie funkcji i stanowiska szefa placówki konsularnej w państwie przyjmującym, a zarazem oficjalna prośba do głowy państwa przyjmującego o przyjęcie wskazanej osoby, zapewnienie jej opieki, praw i możliwości wykonywania swoich obowiązków. Patenty konsularne przekazywane są przez Ambasadę państwa wysyłającego do Ministerstwa Spraw Zagranicznych kraju, w którym konsul ma objąć swój urząd. Jeśli państwo przyjmujące akceptuje kandydata, na odwrocie listu, Minister Spraw Zagranicznych sporządza parafkę oraz odsyła akt do ambasady wraz z wystawioną przez niego zgodą tzw. exequatur, czyli z łac. „niech czyni”.

Przedwojenne listy komisyjne mają niezwykle podniosłą formę. Pięknie kaligrafowane dokumenty, sporządzane na papierze kredowym lub czerpanym formatu A3, zdają się być królewskimi obwieszczeniami najwyższej wagi i znaczenia. Chociaż ich treść wynikała z zasad protokołu dyplomatycznego danego państwa, wszystkie wyglądały podobnie.

W Muzeum prezentowano dwa listy komisyjne wystawione dla dr. Karola Poznańskiego, obejmującego urząd Konsula Generalnego RP w Paryżu (1927) oraz w Londynie (1934). Dokument z 1927 roku, podpisali osobiście: Prezydent Ignacy Mościcki, Prezes Rady Ministrów – Józef Piłsudski oraz Minister Spraw Zagranicznych – August Zalewski. W centrum, u dołu karty, odciśnięto dużą, okrągłą pieczęć z godłem państwowym (jeszcze wg wzoru z 1919 r.).

Treść listu jest następująca:

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej Prezydent Rzeczypospolitej wiadomem czyni wszech i wobec i każdemu z osobna, iż Pana Dr. Karola Poznańskiego mianowanego dekretem Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 30 grudnia 1926 roku ustanawia się pismem niniejszym Konsulem Generalnym Rzeczypospolitej w Paryżu na obszar departamentów:

Aisne, Ardennes, Aube, Calvados, Cher, Côte-d'Or, Deux Sèvres, Eure,  Eure-et-Loir, Finistère, Haute, Marne,  Ille-et-Vilaine, Indre, Indre-et-Loire, Loiret,  Loir-et-Cher, Loire, Inférienze, Maine-et-Loire, Manche,  Marne, Mayenne, Morbihan, Oise, Orne, Sarthe, Seine, Seine-et-Marne, Seine-et- Oise,  Somme, Vendée, Vienne, Yonne oraz posiadłości zamorskich z wyjątkiem Algieru, Tunisu i Maroko

upoważniając go do pełnienia powierzonych Mu czynności zgodnie z obowiązującemi

przepisami. Uprasza się Władze Republiki Francuskiej o uznanie Pana Dr. Karola Poznańskiego, w charakterze Konsula Generalnego Rzeczypospolitej w Paryżu o zapewnienie Mu korzystania z praw i przywilejów do rzeczonego stanowiska przywiązanych oraz o okazywanie pomocy przy wykonywaniu powierzonych mu czynności gdziekolwiek  i kiedykolwiek tego zajdzie potrzeba. Wszystkim obywatelom zwłaszcza trudniącym się handlem i żeglugą zaleca się uznawać Go i zarządzenia Jego wykonywać.

Dano w Warszawie, dnia 10 lutego 1927 r.

Na liście komisyjnym z 21 lipca 1934 roku, swoje podpisy złożyli: Prezydent Ignacy Mościcki, Premier Leon Kozłowski oraz Minister Spraw Zagranicznych – Józef Beck. U dołu karty znajduje się wypukła pieczęć z godłem państwowym (wg wzoru z 1927 r.).  W dokumencie „(…) Uprasza się Władze Jego Królewskiej Mości Brytyjskiej w Australji o uznanie Pana Dr. Poznańskiego Karola, w charakterze Konsula Generalnego Rzeczypospolitej na obszarze Commonwealth Australji z terenami mandatowemi Nowej Gwinei i Nauru z siedzibą w Londynie (London).

Odpowiedzią na powyższy akt jest uroczysta akredytywa z 6 grudnia 1934 r. podpisana przez Jerzego V Króla Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Cesarza Indii. Więcej o dokumentach nominacyjnych w zakładce UNIKATY oraz w gablocie ekspozycyjnej! 

Opracowała: dr Aleksandra S. Jankowska