Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego (Archiwum)
Ekspozycja poświęcona darowiźnie Wandy Poznańskiej

Ekspozycja poświęcona darowiźnie Wandy Poznańskiej

Fundamentem muzealnej kolekcji jest dar Wandy Poznańskiej – wdowy po Karolu Poznańskim konsulu generalnym II RP w Paryżu (1927 – 1934) oraz Londynie (1934 – 1939), przekazany Uniwersytetowi Kazimierza Wielkiego w 2004 i 2013 r. Pani Konsulowa ofiarowała Uczelni zbiór archiwaliów polskiej służby dyplomatycznej i rządu na uchodźstwie, pamiątki rodzinne, a także kolekcję obrazów, które niegdyś wypełniały dom Państwa Poznańskich. Ekspozycję zaaranżowano na podstawie dawnej fotografii mieszkania Wandy i Karola Poznańskich. Zabytkowe meble, rzeźby, zastawa stołowa i przedmioty codziennego użytku, przywołują klimat saloniku, sprzed ponad 80 lat. Saloniku znajdującego się niegdyś nad Konsulatem Generalnym RP w Paryżu.

Na uwagę zasługują wspaniałe srebra i platery z domu Heleny i Władysława Sikorskich. Finezyjnie dopracowane zdobienia, pąki kwiatów i liści zaklęte w srebrnej formie są ucztą dla wielbicieli wyszukanego piękna. Zastawa trafiła do Państwa Poznańskich w dość zaskakujących okolicznościach. Wandę Poznańską i Helenę Sikorską łączyła prawdziwa przyjaźń. Po tragicznej śmierci męża – Premiera i Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych, Pani Generałowa postanowiła sprzedać rodzinne pamiątki, by w ten sposób ratować swój mocno nadwyrężony wojną budżet. Ponieważ jakakolwiek propozycja pomocy finansowej, mogłaby urazić dumę Przyjaciółki i narazić na szwank ich długoletnią znajomość, Wanda Poznańska uciekła się do drobnego fortelu i podszywając się pod inną osobę, sama wykupiła srebra – oczywiście po znacznie wyższej, niż proponowano kwocie.  Był to bodaj najmniej praktyczny zakup, jaki Wanda Poznańska dokonała w swym długim życiu. Wszystkie srebra trafiły bowiem od razu do ciemnej szafy… Nie trudno zgadnąć, jak zareagowałaby Helena Sikorska widząc znajome imbryczki, dzbanki i cukiernicę!

Zjawiskowo prezentuje się francuski serwis kawowy z początku XX wieku, znakowany sygnaturą CH. PILLIVUYT  & CIE PARIS. To w nim Państwo Poznańscy podejmowali gości aromatyczną kawą. Ręcznie malowany w  kwieciste wzory błękitny garnitur zachwyci miłośników porcelany.

Przenosząc wzrok nieco wyżej, zauważymy parę sępów płowych. Ptaki spoglądają na nas złowrogo.  Figurę o wyjątkowo realistycznej malaturze wykonano w Fabryce Fajansu w Pacykowie w latach 20. XX wieku. Również w Pacykowie  powstał uroczy kociak z kłębkiem wełny. Autor wzoru musiał być szczęśliwym właścicielem kota, gdyż doskonale uchwycił naturę tych ciekawskich i skorych do zabaw zwierząt.

Na wystawie znajdują się także artefakty związane z uroczystościami wodowania polskich okrętów, których Wanda Poznańska była Matką Chrzestną (masowca ”Hel”, łodzi podwodnej „Ryś”, kontrtorpedowca ORP „Grom”). Wrażenie robi lekko wyszczerbiony, mosiężny toporek, to nim właśnie Pani Konsulowa przecinała linę Rysia w 1929 r.  Kilkanaście międzywojennych fotografii wyeksponowanych na parterze, przedstawiających służbę dyplomatyczną II RP, to jedynie przedsmak ogromnego zbioru archiwaliów, które udostępniamy zainteresowanym.

Na piętrze prezentujemy galerię iście dantejskich scen. Propozycja dla zwiedzających o mocnych nerwach.  Cykl 12 grafik Stefana Mrożewskiego, opartych na motywach Boskiej Komedii Dantego, to mroczna podróż po piekle i czyśćcu. Artysta czerpiąc inspirację z włoskiego poematu, roztacza przed odbiorcą wizję niewyobrażalnych cierpień, doznawanych przez grzeszników...

Zdecydowana większość dzieł z kolekcji Państwa Poznańskich, znajduje się w magazynie Zbiorów Specjalnych Biblioteki Uniwersyteckiej. Część zbioru wyeksponowano w reprezentacyjnych pomieszczeniach Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Opracowała: dr Aleksandra S. Jankowska