“Co ja tutaj tak właściwie mam robić?” To pytanie zadałem sobie, kiedy pierwszy raz próbowałem zagrać w grę komputerową. Wtedy, będąc jeszcze małym dzieckiem, odpowiedziałem sobie: “Nooo… klikam w klawisze, prowadzę samochód i biorę udział w wyścigu.” W tamtym momencie to wyjaśnienie pomogło mi w zrozumieniu mojej roli w grze, ale kiedy po latach przypomniałem sobie tę historię, zrozumiałem, że zadałem wtedy bardzo ważne pytanie. To sprowokowało mnie do myślenia. Jaka tak właściwie jest rola gracza w grze?

W tym miejscu warto nadmienić, że po angielsku funkcjonuje termin player agency, czyli poniekąd rola/agenda/wpływ gracza. Ale niestety nie znalazłem żadnego satysfakcjonującego terminu w języku polskim, który oddawałby pełnię znaczenia terminu anglojęzycznego. Dlatego będę posługiwał się sformułowaniem player agency.
Wracając do mojego dziecięcego grania w grę wyścigową, której tytułu nie pamiętam i rozkminy, którą mi zafundowała po latach; czym jest player’s agency i co się na nie składa?

Po pierwsze interaktywność, ale sama możliwość wejścia z medium w interakcję to za mało, żeby mówić o player agency. Podjęcie interakcji powinno wywierać wpływ na świat gry i umożliwiać graczowi dokonywanie znaczących wyborów, albo idąc za Sidem Meierem “interesujących decyzji” (pełny cytat: “A game is a series of interesting decisions”). A decyzje mające wpływ na świat gry, które w dodatku są interesujące, zapewniają graczowi narzędzia do kreowania swojego własnego doświadczenia z grą. Koniec końców to właśnie player agency jest tym, co czyni grę grą.

Player agency przejawia się w mechanikach gry, które określają sposób, w jaki gracz wchodzi w interakcje z grą. Aby gracz mógł odczuć player agency, po pierwsze musi mieć świadomość jego istnienia; musi widzieć, że ma wybór i w jaki sposób może wchodzić w interakcje. Po drugie, postać prowadzona przez gracza musi mieć umiejętności i kompetencje pozwalające jej wchodzić w interakcje ze światem przedstawionym (więcej informacji na temat umiejętności postaci i gracza znajdziecie w pierwszej dewelopedii Tomka). Po trzecie, gracz musi być zmotywowany do tego, żeby wykonywać w grze jakieś akcje i osiągnąć jakiś efekt. Po czwarte, decyzje podjęte przez gracza muszą mieć konsekwencje. Te cztery elementy są niezmiernie istotne w kreowaniu player agency. Bez nich, doświadczenie płynące z gry mogłoby być niekompletne.
Nie wiem, czy takie wyjaśnienie sprawy przed laty pomogłoby mi lepiej zrozumieć moją rolę w grze. Na pewno dałoby mi dużo więcej skomplikowanych informacji do przyswojenia. Natomiast mam nadzieję, że pomoże to Wam w projektowaniu Waszych pierwszych gier.

Tekst bazowany na artykule “What is Player Agency?”.

Autor tekstu: Michał Pędziwiatr