14 kwietnia 2014 r., studenci Koła Naukowego Historii Wychowania i Filozofii Edukacji wraz z opiekunami odwiedzili Muzeum Mydła i Historii Brudu w Bydgoszczy, przy ulicy Długiej 13. Oprócz zapoznania się z bardzo ciekawą historią czystości (lub też często jej brakiem) staraliśmy się dostrzec istotną rolę filozofii w rozwoju i postępie cywilizacji, nauki, życia społecznego i sposobie myślenia.

Wizyta miała charakter bardzo przyjemny, adaptacyjny, zaznajamiający Nas z funkcjonowaniem Muzeum, jego rozwojem i historią powstawania mydła. Głównym punktem odwiedzin były warsztaty mydlane, w których każdy z Nas mógł stać się artystą, zaprojektować i wykonać swoje własne mydło, które oczywiście zabraliśmy ze sobą na pamiątkę tych fantastycznych chwil. Następnie przeszliśmy do bardziej oficjalnej części spotkania i wraz z Przewodniczką przystąpiliśmy do zwiedzania i poszukiwania w kolejnych epokach oznak czystości i higieny.

Podczas zwiedzania Przewodniczka przedstawiała nam historię poprzez liczne ciekawostki, również te nie najładniej pachnące. Mogliśmy się dowiedzieć jaki był stosunek ludzi do higieny od starożytności do współczesności. Muzeum bogate w eksponaty, ilustracje, oryginalne przedmioty zachowane do dnia dzisiejszego, anegdoty często zabawne, czasem niesmaczne, to wszystko dało Nam szansę zobrazowania świata funkcjonującego przed tysiącami lat.

Brud towarzyszył ludzkości od zawsze. Raz był zjawiskiem pozytywnym, raz negatywnym w zależności od tego, przez pryzmat jakiego okresu historycznego go rozpatrujemy. Jednak był, jest i będzie stałym elementem Naszej historii.

W Muzeum Mydła i Historii Brudu Naszą przygodę rozpoczęliśmy od starożytnego Rzymu. Mieszkańcy wiecznego miasta i licznych prowincji rzymskich słynęli ze swojej czystości. Łaźnie miejskie dostępne były dla wszystkich, kąpano się więc chętnie, często i w licznym towarzystwie. Niestety wraz z końcem tej epoki, woda i mydło odeszły w zapomnienie. Nadszedł okres brudu, który paradoksalnie postrzegany był jako sprzyjający człowiekowi - gdyż zgodnie z teorią miazmatów, brud zatykał pory skóry, a tym samym nie dopuszczał do organizmu szkodliwych substancji. Wiara w tę teorię była tak głęboko zakorzeniona w ludzkim rozumie, że niektórzy z obawy o własne zdrowie, kąpali się raz do roku. Nieprzyjemny zapach nieumytego ciała maskowany był za pomocą perfum, pudru i peruk.

A co dalej? Do zgłębienia dalszej części historii zachęcam Państwa do odwiedzenia tegoż Muzeum. Mogę jedynie powiedzieć, że było coraz lepiej. Aż doszliśmy do chwili, w której znaleźliśmy się na przeciwnym biegunie - przesadnej schludności. Historia Brudu nagle zmieniła się w Historię Czystości.

Alicja Kosiedowska