dr Stypa HannaDeutsch
A. Wissenschaftliche Biographie
Magisterarbeit
Tempora als Ausdrucksformen der Vergangenheit im Deutschen. Strukturelle Darstellung mit Übungen für polnische Schüler
(26.05.1997, UMK Toruń)
Dissertation
Deutsche Phraseologismen mit Zoolexem als Basiskomponente und ihre Äquivalente im Polnischen
(27.02.2007, UKW Bydgoszcz)
Forschungschwerpunkte
Lexikologie und Phraseologie der deutschen Gegenwartssprache
kontrastive Phraseologie
Sprache der (modernen) Medien
Theorie und Praxis der Translation
Studien- und Forschungsaufenthalte im Ausland
2003 - sechsmonatiges DAAD-Stipendium für Doktoranden und Nachwuchswissenschaftler an der Universität Leipzig
B. Publikationen
Monographien
Zoologismen im Deutschen und ihre polnischen Entsprechungen, Bydgoszcz 2014.
Beiträge in Zeitschriften und Sammelbänden
Das Germanistikstudium an der Nikolaus-Kopernikus-Universität Toruń aus der Sicht einer ehemaligen Studentin, in: Józef Grabarek (Hrsg.): Konfigurationen – Konfiguracje 5. Beiträge zur Linguistik und Methodik. Studia z zakresu lingwistyki i metodyki. Bydgoszcz 1999, 19-25.
Die deutschen Tempora von glottodidaktischer Sicht. Einiges zu Anwendungsmöglichkeiten der Spiele im Fremdsprachenunterricht, in: Oleksij Prokopczuk (Hrsg.): Wschód – Zachód. Pogranicze kultur. Kultura. Literaturoznawstwo. Językoznawstwo. Materiały z II Międzynarodowej Konferencji Naukowej Słupsk 14.-15.09.2000r. Słupsk 2001, 337-344.
Englische Einflüsse auf den Wortschatz der deutschen Gegenwartssprache, in: Hanna Biaduń-Grabarek/André Barz (Hrsg.): Neue Erscheinungen in der deutschen Sprache und Literatur unter dem Gesichtspunkt der Germanistenausbildung. Akten des deutsch-polnisch-tschechischen Symposiums "Deutsche Sprache und Literatur nach der Wende" Bydgoszcz 14.-16. Juni 2000, Bydgoszcz 2001, 57-67.
Niemieckie frazeologizmy zoonimiczne i ich ekwiwalenty w języku polskim, in: Andrzej S. Dyszak (Hrsg.): Linguistica Bidgostiana vol. 5. Bydgoszcz 2008, 255-267.
Frazeologizmy w nauczaniu języka niemieckiego jako obcego. Kilka uwag glottodydaktycznych, in: Adam Szeluga (Hrsg.): Dydaktyka języków obcych w świetle współczesnych teorii lingwistycznych. II Ogólnopolska Konferencja Naukowa. Włocławek 2008, 65-76.
O (nie)przetłumaczalności związków frazeologicznych – polskie ekwiwalenty zerowe frazeologizmów zoonimicznych w języku niemieckim, in: Ewa Kościałkowska-Okońska/Lech Zieliński (Hrsg.): Rocznik Przekładoznawczy 3/4. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu. Toruń 2008, 225-237.
Von alten Hasen, weißen Mäusen und Katzen, die man im Sack kauft. Zu Phraseologismen als Trägern von Kulturtraditionen, in: Lech Kolago (Hrsg.): Studia Niemcoznawcze tom XLIII. Studien zur Deutschkunde Bd. XLIII. Warszawa 2009, 413-419.
Modyfikacje frazeologizmów w prasie niemieckojęzycznej, in: Agnieszka Rypel/Danuta Jastrzębska-Golonka/Grażyna Sawicka (Hrsg.): Język, biznes, media. Prace Komisji Językoznawczej Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego Nr XIX. Bydgoszcz 2009, 301-308.
Das Rennen zum Schloss Bellevue. Phraseologismen im Diskurs zur Bundespräsidentenwahl 2009 in Deutschland, in: Ryszard Lipczuk/Jürgen Schiewe/Werner Westphal/Dorota Misiek (Hrsg.): Diskurslinguistik – Systemlinguistik. Theorien – Texte – Fallstudien. Stettiner Beiträge zur Sprachwissenschaft Band 3. Hamburg 2010, 207-213.
Symbole in deutschen und polnischen Phraseologismen mit Tierbezeichnungen im Komponentenbestand, in: Iwona Bartoszewicz/Martine Dalmas/Joanna Szczęk/Artur Tworek (Hrsg.): Germanistische Linguistik extra muros: Aufforderungen. Linguistiche Treffen in Wrocław vol. 5. Wrocław – Dresden 2010, 113-119.
“Meine deutschen Volksgenossen!” O języku przemówień Adolfa Hitlera, in: Halina Bartwicka (Hrsg.): Język – Tekst – Kultura. Prace Komisji Językoznawczej Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego tom XX. Bydgoszcz 2010, 21-30.
(mit Magdalena Czachorowska): Porównania prototypowe barw w języku polskim i niemieckim, in: Andrzej S. Dyszak (Hrsg.): Linguistica Bidgostiana vol. 7. Bydgoszcz 2010, 47-58.
Der Dorn im Auge der Konkurrenz. Zum Gebrauch von Phraseologismen in der Anzeigenwerbung, in: Mariola Smolińska/Barbara Widawska (Hrsg.): Wschód – Zachód. Dialog kultur. Studien zur Sprache und Literatur. Słupsk 2010, 96-103.
Bracia i Siostry – rytuały językowe na przykładzie mszy świętej, in: Marek Cieszkowski/Jacek Szczepaniak (Hrsg.): Język – Rytuał – Płeć. Prace Komisji Językoznawczej Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego tom XXI. Bydgoszcz 2011, 219-226.
Ritualität im sakralen Bereich, in: Iwona Bartoszewicz/Joanna Szczęk/Artur Tworek (Hrsg.): Germanistische Linguistik im interdisziplinären Gefüge II. Linguistiche Treffen in Wrocław vol. 7. Wrocław – Dresden 2011, 237-242.
O kłótni, werdykcie i zdejmowaniu z urzędu, czyli o błędach popełnianych przez studentów w tłumaczeniach tekstów prawniczych, in: Monika Krajewska/Lech Zieliński (Hrsg.): Rocznik Przekładoznawczy 6. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu. Toruń 2011, 85-97.
Frazeologizmy jako skarbnica tradycji i kultury – na przykładzie frazeologizmów zoonimicznych w języku niemieckim, in: Elżbieta Laskowska/Beata Morzyńska-Wrzosek/Wiesław Czechowski (Hrsg.): Język – Natura – Cywilizacja. Prace Komisji Językoznawczej Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego tom XXII. Bydgoszcz 2012, 243-251.
Das politische Ritual in den Propagandatexten des "Dritten Reiches" am Beispiel ausgewählter Reden von Adolf Hitler, in: Iwona Bartoszewicz/Marek Hałub/Tomasz Małyszek/Eugeniusz Tomiczek (Hrsg.): Germanica Wratislaviensia 137. Beobachtungen und Überlegungen. Wrocław 2013, 65-75.
Zur (Un)-Verständlichkeit von Anglizismen in der deutschen Anzeigenwerbung, in: Iwona Bartoszewicz/Joanna Szczęk/Artur Tworek (Hrsg.): Im Anfang war das Wort I. Linguistiche Treffen in Wrocław vol. 8. Wrocław – Dresden 2012, 313-319.
Bluetooth, EcoLine, Woooooow! und mehr. Zu Gebrauch und Funktionen von Anglizismen in der deutschen Anzeigenwerbung, in: Iwona Bartoszewicz/Marek Hałub/Tomasz Małyszek (Hrsg.): Germanica Wratislaviensia 139. Kategorien und Konzepte. Wrocław 2014, 309-322.
Rozwijanie kompetencji tłumaczeniowej na zajęciach translacyjnych na przykładzie przekładu niemieckich związków frazeologicznych, in: Ewa Kościałkowska-Okońska/Monika Krajewska/Lech Zieliński (Hrsg.): Rocznik Przekładoznawczy 10. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu. Toruń 2015, 293-307.
Nazwy barw i ich symbolika we frazeologii języka niemieckiego i polskiego, in: Magdalena Czachorowska (Hrsg.): Język – Urząd – Prawo. Prace Komisji Językoznawczej Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego tom XXV. Bydgoszcz 2015, 193-202.
Äquivalenzbeziehungen und Divergenz am Beispiel von deutschen Phraseologismen mit Tierbezeichnungen im Komponentenbestand und ihren polnischen Entsprechungen, in: Linguistik online 74, 5/15, 119-131.
Sprache und Identität am Beispiel der deutschen und polnischen Phraseologie, in: Iwona Bartoszewicz/Joanna Szczęk/Artur Tworek (Hrsg.): Phrasenstrukturen und –interpretationen im Gebrauch II. Linguistiche Treffen in Wrocław vol. 11. Wrocław – Dresden 2015, 213-220.
(mit Katarzyna Siewert-Kowalkowska): Zum Stereotyp des Deutschen in polnischen ethnischen Witzen, in: Krystyna Mihułka/Małgorzata Sieradzka (Hrsg.): Interlinguales und -kulturelles Sprachhandeln: interdisziplinäre Perspektiven Bd. 1. Rzeszów 2016, 119-140.
(mit Katarzyna Siewert-Kowalkowska): Przestrzeń we frazeologii – niemieckie i polskie związki frazeologiczne z nazwami kategorii przestrzennych, in: Beata Morzyńska-Wrzosek/Daria Mazur (Hrsg.): Przestrzeń w kulturze współczesnej. Tom 2: Język. Media. Architektura. Bydgoszcz 2016, 154-166.
Status form żeńskich na przykładzie tekstów wybranych z polskich i niemieckich czasopism dla kobiet, in: Beata Morzyńska-Wrzosek/Marek Kurkiewicz/Ireneusz Szczukowski (Hrsg.): Tożsamość. Kultura. Nowoczesność. Tom 1. Bydgoszcz 2017, 207-220.
Brot in Kultur und Sprache - am Beispiel des Deutschen und Polnischen, in: Joanna Szczęk/Marcelina Kałasznik (Hrsg.): Intra- und interlinguale Zugänge zum kulinarischen Diskurs II. Landau 2017, 139-154. (= Beiträge zur Fremdsprachenvermittlung, Sonderheft 25)
Zum Wortschatz der Computerspieler in ihrer Chat-Kommunikation, in: Iwona Bartoszewicz/Joanna Szczęk/Artur Tworek (Hrsg.): Grenzen der Sprache – Grenzen der Sprachwissenschaft I. Linguistiche Treffen in Wrocław vol. 13. Wrocław – Dresden 2017, 241-251.
O chlebie naszym powszednim – motyw chleba w kulturze i języku polskim, in: Justyna Żychlińska/Anetta Głowacka-Penczyńska (Hrsg.): Apetyt na jedzenie. Pokarm w społeczeństwie, kulturze, symbolice na przestrzeni dziejów. Bydgoszcz 2018, 208-216.
(mit Katarzyna Siewert-Kowalkowska): Unhöflichkeit im Spiegel der deutschen und polnischen Phraseologie am Beispiel der Verrücktheit als menschlicher psychischer Schwäche, in: Anna Gondek/Joanna Szczęk (Hrsg.): Phraseologie und Parömiologie der (Un)Höflichkeit. Sektionsbeiträge der internationalen EUROPHRAS-Tagung in Białystok/Polen, 10.-12. September 2018. Hamburg 2019, 181-193.
Von „jmdn. abblitzen lassen“ bis „jmdm. Zunder geben“: Etymologie der Phraseologismen und Sprichwörter mit mehrsprachigem Vergleich, in: Tomasz Małyszek/Anna Małgorzewicz/Urszula Bonter (Hrsg.): Germanica Wratislaviensia 144. Das Universelle und das Spezifische. Wrocław 2019, 373-377.
Konzeptuelle Trauer-Metaphern in Kinderwunschforen, in: Iwona Bartoszewicz/Joanna Szczęk/Artur Tworek (Hrsg.): Linguistische Treffen in Wrocław vol. 17, 2020 (I). Wrocław – Dresden 2020, 303-316.
Sprechakte in der Kommunikation in Kinderwunschforen, in: Iwona Bartoszewicz/Joanna Szczęk/Artur Tworek (Hrsg.): Linguistische Treffen in Wrocław vol. 21, 2022 (I). Wrocław – Dresden 2022, 273-288.
Buchbesprechungen
Steffen Pappert: Politische Sprachspiele in der DDR: Kommunikative Entdifferenzierungsprozesse und ihre Auswirkungen auf den öffentlichen Sprachgebrauch. Frankfurt am Main 2003, S. 289, in: Studia Germanica Gedanensia Nr. 16. Gdańsk 2008, 297-299.
C. Teilnahme an wissenschaftlichen Konferenzen
Sprache – Literatur – Kultur – Medien. Aktuelle Schwerpunktthemen in der Deutschlehrerausbildung. Deutsch-tschechisch-slowakisch-polnisches Symposium, Pädagogische Hochschule Bydgoszcz, 3.-5. 06.1998.
Referat: Das Germanistikstudium an der Nikolaus-Kopernikus-Universität Toruń aus der Sicht einer ehemaligen Studentin
Wschód – Zachód. Pogranicze kultur. Kultura. Literaturoznawstwo. Językoznawstwo. II Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Słupsk 14.-15.09.2000.
Referat: Die deutschen Tempora von glottodidaktischer Sicht. Einiges zu Anwendungsmöglichkeiten der Spiele im Fremdsprachenunterricht
Deutsche Sprache und Literatur nach der Wende. Neue Erscheinungen in der deutschen Sprache und Literatur unter dem Gesichtspunkt der Germanistenausbildung. Deutsch-polnisch-tschechisches Symposium, Pädagogische Hochschule Bydgoszcz, 14.-16.06.2000.
Referat: Englische Einflüsse auf den Wortschatz der deutschen Gegenwartssprache
Zwischen Lexikon und Text – lexikalische, textlinguistische und stilistische Aspekte. Interdisziplinäres und internationales Kolloquium aus Anlass des 60. Geburtstages von Irmhild Barz, Universität Leipzig, 8.-10.10.2003.
Medius currens – tłumacz jako pośrednik między dwoma językami i kulturami. Kulturowe i językowe problemy translacji wobec wyzwań jednoczącej się Europy, Katedra Filologii Germańskiej UMK Toruń, 9.-10.04.2005.
Medius currens II – tłumacz jako pośrednik między językami i kulturami a teorią, dydaktyką i praktyką przekładu. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 20.-21.04.2007.
Referat: O (nie)przetłumaczalności związków frazeologicznych: Polskie ekwiwalenty zerowe frazeologizmów zoonimicznych w języku niemieckim
Dydaktyka języków obcych w świetle współczesnych teorii lingwistycznych. Konferencja naukowa, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we Włocławku, 15.-16.04.2008.
Referat: Frazeologizmy w nauczaniu języka niemieckiego jako języka obcego. Kilka uwag glottodydaktycznych
Wort – Satz – Text. Einheit und Vielfalt der modernen germanistischen Sprachwissenschaft. Internationale Fachtagung, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, 25.-27.04.2008.
Referat: Das Phänomen der Polyäquivalenz am Beispiel polnischer Entsprechungen von deutschen Phraseologismen
Germanistische Linguistik extra muros – Inspirationen, Aufgaben, Aufforderungen. Internationale Tagung, Uniwersytet Wrocławski, 12.-14.09.2008.
Referat: Symbole in deutschen und polnischen Phraseologismen mit Tierbezeichnungen im Komponentenbestand
Język – Biznes – Media. II Ogólnopolska Konferencja Naukowa. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe/Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 20.-21.10.2008.
Referat: Frazeologizmy w prasie niemieckojęzycznej
Der Diskurs im Spannungsfeld von System- und angewandter Linguistik. 4. deutsch-polnische Konferenz, Uniwersytet Szczeciński, Pobierowo 15.-18.09.2009.
Referat: Phraseologismen im politischen Diskurs
Wschód – Zachód. Dialog języków i kultur. VII Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Akademia Pomorska w Słupsku, 24.-25.09.2009.
Referat: Zur Verwendung von Phraseologismen in der Anzeigenwerbung
Językoznawstwo polskie i niemieckie w świetle badań naukowych. Konferencja Naukowa, Towarzystwo Polsko-Niemieckie w Bydgoszczy, 9.-10.10.2009.
Referat: Porównania prototypowe barw w języku polskim i niemieckim
Język – Tekst – Kultura. III Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe/Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 19.-20.10.2009.
Referat: Język przemówień polityków niemieckich
Medius currens III – norma i jakość w teorii, praktyce i dydaktyce przekładu tekstów specjalistycznych. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 9.-10.04.2010.
Referat: Charakterystyka błędów popełnianych przez studentów germanistyki w tłumaczeniu tekstów prawniczych
Germanistische Linguistik im interdisziplinären Gefüge. Internationale Tagung, Uniwersytet Wrocławski, 16.-18.09.2010.
Referat: Sprachliche Rituale im öffentlichen Leben
Język – Rytuał – Płeć. IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe/Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 18.-19.10.2010.
Referat: Bracia i Siostry – rytuały językowe na przykładzie mszy świętej
Język – Natura – Cywilizacja. V Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe/Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 22.-23.09.2011.
Referat: Frazeologizmy jako skarbnica tradycji i kultury – na przykładzie frazeologizmów zoonimicznych w języku niemieckim
Im Anfang war das Wort. Internationale Tagung, Uniwersytet Wrocławski, 21.-23.09.2012.
Referat: Full-HD, EcoLine, waterproof und mehr. Zu Gebrauch und Funktionen von Anglizismen in der deutschen Anzeigenwerbung
Język – Estetyka – Sztuka. VII Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe/Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 11.10.2013.
Referat: Nazwy barw we frazeologii języka niemieckiego i polskiego
Medius currens IV. Kierunki i problemy badań przekładoznawczych w Polsce i na świecie – konferencja naukowa, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 15.-16.11.2013.
Referat: Rozwijanie kompetencji tłumaczeniowej na zajęciach translacyjnych na przykładzie przekładu niemieckich związków frazeologicznych
Multikodale Texte in der massenmedialen Kommunikation – zwischen Realität und Virtualität. Internationale Tagung, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 19.-20.09.2014.
Teilnahme ohne Referat
Przestrzeń w kulturze współczesnej – konferencja interdyscyplinarna, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 27.-28.05.2015.
Referat (mit Katarzyna Siewert-Kowalkowska): Przestrzeń we frazeologii. Niemieckie i polskie związki frazeologiczne z nazwami kategorii przestrzennych
Sprache und Identität. Internationale Tagung, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 15.-17.11.2015.
Referat: Sprache und Identität am Beispiel der deutschen und polnischen Phraseologie
Tożsamość – Kultura – Nowoczesność. Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 19.-20.11.2015.
Referat: Status form żeńskich na przykładzie wybranych niemieckich i polskich czasopism dla kobiet
Apetyt na jedzenie. Pokarm w społeczeństwie, kulturze, symbolice na przestrzeni dziejów. Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 5.-6.05.2016.
Referat: O chlebie naszym powszednim – motyw chleba w kulturze i języku polskim
Grenzen der Sprache, Grenzen der Sprachwissenschaft. Internationale Tagung, Uniwersytet Wrocławski, 14.-16.09.2017
Referat: Zum Computerspielerjargon in der Chat-Kommunikation
Europhras 2018 – Reproducibility from a phraseological perspective: Structural, functional and cultural aspects, Uniwersytet w Białymstoku, 10.-12.09.2018
Referat (mit Katarzyna Siewert-Kowalkowska): Unhöflichkeit im Spiegel der deutschen und polnischen Phraseologie am Beispiel menschlicher Fehler und Laster
Emotionen in Sprache und Sprechen. Internationale Tagung, Uniwersytet Wrocławski, 26.-28.09.2019
Referat: Emotionen in deutschsprachigen Kinderwunschforen
Soziologische, pragmatische und kulturelle Forschungsperspektiven in Sprache und Sprachwissenschaft. Internationale Tagung, Uniwersytet Wrocławski, 16.-18.09.2021 (online)
Referat: Zu sprachlichen Besonderheiten der Kommunikation in Kinderwunschforen
Urbane Räume als Stätten interkultureller Begegnung und Wissensakkumulation. Soziale Alltagspraxen im germanistischen Trialog. Wissenschaftlicher Workshop, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, 28.-31.05.2022
Referat: Zwischen heute und morgen – Studium der Germanistik an der Kazimierz-Wielki-Universität in Bydgoszcz
Fachsprachliche Perspektiven der linguistischen Forschung. Internationale Tagung, Uniwersytet Wrocławski, 21.-23.09.2023
Referat: Zum Gebrauch des Fachwortschatzes in deutschsprachigen Kinderwunschforen
Germanistik und geisteswissenschaftliche Forschung(en) – aktuelle und zukünftige Herausforderungen. Internationale Tagung zum 50. Jubiläum der Germanischen Philologie an der Schlesischen Universität Katowice, Katowice/Sosnowiec, 17.-18.05.2024
Referat: Kürzungsverfahren im medizinischen Fachwortschatz am Beispiel der Laienkommunikation in einem Kinderwunschforum
