prof. dr hab. Zwierzchowski PiotrPublikacje

prof. dr hab. Zwierzchowski PiotrPublikacje

monografie

 

Myślenie mityczne w pedagogice (w świetle koncepcji mitu Ernsta Cassirera), Bydgoszcz 1997.

 

Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu, Warszawa 2000.

 

Piękny sen pedagoga. Literackie i filmowe portrety świata edukacji, Kraków 2005.

 

Pęknięty monolit. Konteksty polskiego kina socrealistycznego, Bydgoszcz 2005.

 

Spektakl i ideologia. Szkice o filmowych wyobrażeniach śmierci heroicznej, Kraków 2006.

 

Zezowate szczęście, Poznań 2006. (wyd. w j. ang. Munk’s „Bad Luck”, Poznań 2009)

 

Kino nowej pamięci. Obraz II wojny światowej w kinie polskim lat 60., Bydgoszcz 2013.

 

Sąsiedzi. Film o bydgoskim wrześniu 1939, Bydgoszcz 2019 (współautor: Mariusz Guzek)

 

Filmowe reprezentacje PZPR, Bydgoszcz 2022.

 

 

prace redakcyjne

 

Sens życia, sens wychowania. Dylematy człowieka przełomu wieków, Bydgoszcz 2001. (współred. Andrzej M. de Tchorzewski)

 

Edukacja w świecie kultury popularnej, Bydgoszcz 2002. (współred. Waldemar Kuligowski)

 

Śmierć jako norma, śmierć jako skandal, Bydgoszcz 2004. (współred. Waldemar Kuligowski)

 

Kino polskie wobec umierania i śmierci, Bydgoszcz 2005. (współred. Daria Mazur)

 

Filmowe zwierciadła Europy, Bydgoszcz 2006.

 

Filmowe fascynacje, Bydgoszcz 2006.

 

„Blok” nr 1, 2002.

 

„Blok” nr 2, 2003.

 

„Blok” nr 3, 2004.

 

„Blok” nr 4, 2005.

 

Kino polskie po roku 1989, Bydgoszcz 2007 (współred. Daria Mazur).

 

Październik 1956 w literaturze i filmie, Bydgoszcz 2010 (współred. Mariusz Zawodniak).

 

Polskie kino popularne, Bydgoszcz 2011 (współred. Daria Mazur).

 

Kino polskie wobec II wojny światowej, Bydgoszcz 2011 (współred. Daria Mazur, Mariusz Guzek).

 

Polskie piśmiennictwo filmowe, Bydgoszcz 2013 (współred. Barbara Giza).

 

Kino, którego nie ma, Bydgoszcz 2013 (współred. Dominik Wierski).

                                           

Konrad Eberhardt, Warszawa 2013 (współred. Barbara Giza).

 

Kultura popularna w PRL, „Kultura Popularna” 2014, nr 2 (współred. Barbara Giza).

 

Polskie seriale telewizyjne, Bydgoszcz 2014, (współred. Barbara Giza, John Bates,  Karolina Kosińska).

 

Aleksander Jackiewicz, Warszawa 2015 (współred. Barbara Giza).

 

Źródła wizualne w badaniach nad historią kina polskiego, Bydgoszcz 2018.

 

„Studia Religiologica” 2018, t. 51, nr 2 (redaktor gościnny).

 

Krzysztof Mętrak, Warszawa 2019 (współred. Barbara Giza).

 

Rok 1968 – kultura, sztuka, polityka, Bydgoszcz 2019 (współred. Daria Mazur, Joanna Szczutkowska).

 

Maria Kornatowska, Warszawa 2020 (współred. Barbara Giza).

 

1918 – kino polskie wobec odzyskania niepodległości, Bydgoszcz 2020 (współred. Mariusz Guzek).

 

Archiwa we współczesnych badaniach filmoznawczych, Warszawa 2020 (współred. Barbara Giza, Katarzyna Mąka-Malatyńska).

 

Jerzy Płażewski, Warszawa 2021 (współred. Barbara Giza).

 

Kino w cieniu kryzysu. Studia i szkice o polskiej kinematografii pierwszej połowy lat 80., Bydgoszcz 2022 (współred. Piotr Kurpiewski).

 

 

artykuły w czasopismach

 

Ballada o dojrzewaniu, „Film na Świecie” nr 381, 1991. (współautor: Artur Szczechura)

 

Podmiotowość w wychowaniu – między ideą a realnością (sprawozdanie z konferencji), „Rocznik Pedagogiczny” t. 22, 1999, red. Maria Dudzikowa, Tadeusz Lewowicki.

 

Mroczny świat Davida Finchera, „Czas Kultury” 2000 nr 2-3.

 

Bóg, miłość, wolność, Kaczor Donald. Enter. Tradycyjne wartości i kultura popularna, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2000 nr 1.

 

Filmowy Rzym, „Kino” 2001 nr 5.

 

Pragnienie cudu, „Kino” 2002 nr 1.

 

Smutek wiecznego życia. Filmowe wyobrażenia mitu o nieśmiertelności, „Kwartalnik Filmowy” 2003, nr 41-42.

 

Piotr I, czyli stalinowska baśń o mądrym i dobrym carze, „Blok” nr 2, 2003. Przedruk w: Kino: obiekt uczuć czy przedmiot badań. W dialogu z myślą filmową i twórczością Rafała Marszałka, red. Mariola Dopartowa, Michał Oleszczyk, Kraków 2012.

 

Octavian Augustus goes to the cinema, „Images” 2003 No 1-2. (współautor Aldona Ossowska-Zwierzchowska)

 

Czy Sąsiedzi opowiadają o sąsiadach? Filmowa wizja bydgoskiego września 1939, „Kwartalnik Filmowy” 2003, nr 43.

 

Herkules: brat Supermana, „Kultura Popularna” 2003 nr 1.

 

Gra o duszę Margaret Ford, [w:] Młoda krytyka filmowa. Antologia tekstów Konkursu im. Krzysztofa Mętraka, red. Marek Hendrykowski, Andrzej Szpulak, Poznań 2003. Pierwodruk w „Reżyser”. Dodatek do miesięcznika „Kino” 1998 nr 10.

 

 „Comicsy” w służbie imperializmu, „Kultura Popularna” 2004 nr 1.

 

Doświadczanie Inności, „Polonistyka” 2004 nr 5.

 

Szeroka droga – socrealistyczny zapis kultury, „Studia Filmoznawcze” t. 26, red. Sławomir Bobowski, Wrocław 2005.

 

Adaptacja i problem autorstwa w kinie socrealistycznym, „Kwartalnik Filmowy” nr 49-50, 2005.

 

Pathos and Kitsch, That Is How The Heroes Die, „Images” vol. III, 2005.

 

Najbardziej przerażająca jest bezsilność, czyli „Dług” i „Funny Games”, „Kwartalnik Filmowy” nr 61, 2008. Rozszerzona o 50% wersja tekstu: Najbardziej przerażająca jest bezsilność, czyli „Dług” i „Funny Games”, [w:] Przestrzenie lęku. Lęk w kulturze i sztuce XIX-XX wieku, red. Dariusz Konrad Sikorski, Tadeusz Sucharski, Słupsk 2006.

 

Emigrant potrzebny od zaraz, „Czas Kultury” 2008 nr 4 (współaut. Mariusz Guzek).

 

Dzień oczyszczenia” Jerzego Passendorfera – filmowy obraz polsko-radzieckiego braterstwa broni, „Historyka” 2011, t. 41.

 

Przygody Franka Dolasa albo co Giuseppe robił w Warszawie, „Kwartalnik Filmowy”, 2012, nr 77-78.

 

Dziecko i jego świat(y). O filmach Macieja Adamka, „Kwartalnik Filmowy” 2013, nr 81 (współautor Aldona Ossowska-Zwierzchowska).

 

Polityka i obraz średniowiecza: biografie piastowskich władców w kinie polskim lat siedemdziesiątych, „Przegląd Historyczny” 2013, nr 1.

 

Polskie powstania w filmie fabularnym, „Przegląd Historyczny” 2013, nr 4. (współautor Mariusz Guzek)

 

Metodologiczne problemy badania kina PRL-u, „Kwartalnik Filmowy” 2014, nr 85 (współautor Krzysztof Kornacki).

 

Rzymskie wakacje, „EKRANYy” 2015, nr 2.

 

Ludzie (z) Nowej Huty. O dwóch filmach Kazimierza Karabasza, „Images” 2015, nr 26.

 

Kobieta, komunistka, filmowiec, „Kwartalnik Filmowy” 2015, nr 91.

 

Szeryf z komitetu powiatowego. O wizerunku sekretarza PZPR w kinie polskim lat 70., „Kwartalnik Filmowy” 2015, nr 92.

 

Das Jahr 1945: Wann beginnt das polnische Nachkriegskino?, „Historie. Jahrbuch des Zentrums für Historische Forshumg Berlin der Polnischem Akademie der Wissenschaften” 2015/2016, nr 8-9.

 

Zimowy zmierzch, „EKRANYy” 2016, nr 6.

 

Socialist Content, Hollywood Form: Crime Films and Musicals in the Polish Cinema of the 1960s, „Panoptikum” 2017, nr 17.

 

Images of the People's Republic of Poland in Polish Cinema and Literature after 1989, „Polish Review” 2017, nr 3.

 

Spektakl gościnności. Party przy świecach Antoniego Krauzego, „Kwartalnik Filmowy” 2017, nr 100 (współaut. Aldona Ossowska-Zwierzchowska).

 

Functions of film images of Warsaw in the Polish cinema of the 1960s, „Images” 2017, Vol. 22, no 31.

 

Spojrzenie z „drugiej strony”. Andrzej Wajda w dokumentach Wydziału Kultury KC PZPR w latach 80., „Studia Filmoznawcze” 2018, nr 39, Mistrz Wajda, red. Sławomir Bobowski, Wrocław 2018.

 

Oswajanie tabu seksualnego w kinie PRL, „Przegląd Historyczny” 2018, nr 2.

 

Kino polskie wobec odzyskania niepodległości 1918-2018, „Nauka” 2018, nr 4.

 

Nudity as a promotional strategy in the Polish cinema of the 1980s, „Images” 2018, vol. 23, nr 32.

 

Following the path of Irena Kamieńska, „Images” 2018, vol. 23, nr 32.

 

Podążać swoimi ścieżkami, „Litteraria Copernicana”  2018, nr 4.

 

Polityczne konteksty kina popularnego w Polsce w latach 80., „Kwartalnik Filmowy” 2018, nr 103.

 

Ritual and Family: Preparation for First Communion in Pamiętaj abyś dzień święty święcił (Remember to Keep Holy the Lord's Day) by Maciej Cuske and Komunia (Communion) by Anna Zamecka, „Studia Religiologica” 2018, t. 51, nr 2.

 

The Party in Krzysztof Kieślowski’s Films, „Images” 2018, vol. 24, nr 33.

 

Więcej niż antologia, „Kwartalnik Filmowy” 2018, nr 104 (współautor: Mariusz Guzek).

 

Archives and the cinema of PRL, “Studies and Eastern European Cinema” 2020, DOI: 10.1080/2040350X.2020.1718419

 

Kino, czytelnik i czytający. O Geniuszu Michaela Grandage’a, „Przestrzenie Teorii” 2019, nr 32.

 

Przeszłość, pamięć, wojna: powracające spojrzenia, „Kultura i Edukacja” 2019, nr 3.

 

Co się wydarzyło w Brighton, „Kwartalnik Filmowy” 2021, nr 113.

 

Partii portret nieoczywisty: filmowe opowieści o Lechosławie Goździku, Leonardzie Borkowiczu i Toni Lechtman, „Res Historica” 2021, nr 51.

 

Clergy (Kler) by Wojciech Smarzowski – The Image of Catholic Priest in Polish Movies After 1989, „Studia Religiologica” 2021, t. 54, nr 1.

 

Królewskie sny, czyli marzenie obywatela współczesnej Polski o mądrym, sprawiedliwym władcy”, „Załącznik Kulturoznawczy” 2022, nr 9. DOI 10.21697/zk.2022.9.13

 

 

rozdziały w monografiach wieloautorskich

 

Dekalog bohatera filmowego socrealizmu, [w:] Szkice z poetyki filmu, red. Marek Hendrykowski, Poznań 1995.

 

Doświadczanie „Ja” w relacji z „Ty” w procesach edukacyjnych, [w:] Doświadczanie wartości samego siebie w procesach edukacyjnych, red. Andrzej M. Tchorzewski, Bydgoszcz 1997.

 

Indywidualny system wartości nauczyciela i możliwości prezentacji tego systemu w aspekcie pełnionych ról społecznych, [w:] Rola wartości i powinności moralnych w kształceniu świadomości profesjonalnej nauczycieli, red. Andrzej M. Tchorzewski, Bydgoszcz 1994.

 

Mity polityczne a pedagogika, [w:] Wychowanie a polityka. Tradycje i współczesność,  red. Witold Wojdyło, Michał Strzelecki, Toruń 1997.

 

Nauczyciel wobec wyzwań współczesnego świata, [w:] Aksjodeontologiczne aspekty relacji osobowych w procesach edukacyjnych, red. Wiesława M. Wołoszyn, Bydgoszcz 1997.

 

Odpowiedzialność i obojętność. [w:] Odpowiedzialność jako wartość i problem edukacyjny, red. Andrzej M. de Tchorzewski, Bydgoszcz 1998.

 

Przestrzeń i miejsce jako kategorie wyjaśniające relacje: dziecko – rodzina – szkoła, [w:] Pedagogiczna relacja rodzina – szkoła. Dylematy czasu przemian, red. Andrzej W. Janke, Bydgoszcz 1995.

 

Rodzice i dzieci wobec wychowania przez sztukę (ze szczególnym uwzględnieniem edukacji filmowej), [w:] Biuletyn Studenckich Kół Naukowych, zeszyt 3, red. Juliusz Jundziłł, Bydgoszcz brw. (współautorzy: Katarzyna Szczodrowska, Wiesław Talar, Beata Zastempowska)

 

Spór o wychowanie patriotyczne na podstawie „Nowej Szkoły” z lat 1948 –1953, [w:] Biuletyn Studenckich Kół Naukowych, zeszyt 3, red. Juliusz Jundziłł, Bydgoszcz brw.

 

„Wychowanie dla wojny” w Niemczech hitlerowskich. Obraz w wybranych polskich czasopismach pedagogicznych 1933-1939, [w:] Juliusz Jundziłł (red.) Biuletyn Studenckich Kół Naukowych, zeszyt 3. Bydgoszcz brw.

 

O wolności egzystencjalnej i politycznej – refleksje pedagogiczne, [w:] Wolność jako wartość i problem pedagogiczny, red. Andrzej M. de Tchorzewski, Bydgoszcz 1999.

 

Podmiotowość – słowo magiczne?, [w:] Podmiotowość w wychowaniu – między ideą a realnością, red. Ewa Kubiak-Szymborska, Bydgoszcz 1999.

 

Dwie wizje starości, [w:] „Trzeci wiek”. Szanse – możliwości – ograniczenia, red. Andrzej M. de Tchorzewski, Aldona Chrapkowska-Zielińska, Bydgoszcz 2000.

 

Przygoda na Mariensztacie, czyli socrealizm i kultura popularna, [w:] Widziane po latach. Analizy i interpretacje polskiego kina, red. Małgorzata Hendrykowska, Poznań 2000.

 

Irena nie chce iść do domu! (Kobieta w filmie socrealistycznym), [w:] Partnerka, matka, opiekunka. Status kobiety w dziejach nowożytnych od XVI do XX wieku, red. Krzysztof Jakubiak, Bydgoszcz 2000.

 

Obraz relacji rodzice – dzieci w filmach socrealistycznych, [w:] Domus et Familia. Ideały i realia życia rodzinnego, red. Ilona Błaszczyk, Juliusz Jundziłł, Bydgoszcz 2000.

 

O niektórych pożytkach płynących z braku tolerancji, [w:] Tolerancja jako wartość i problem pedagogiczny, red. Andrzej M. de Tchorzewski, Wiesława M. Wołoszyn-Spirka, Bydgoszcz 2000.

 

„Podaruj sobie odrobinę luksusu...”, [w:] Sens życia, sens wychowania. Dylematy człowieka przełomu wieków, red. Andrzej M. de Tchorzewski, Piotr Zwierzchowski, Bydgoszcz 2001.

 

Sens życia, sens wychowania – pytania otwarte (współautor: Andrzej M. de Tchorzewski), [w:] Sens życia, sens wychowania. Dylematy człowieka przełomu wieków, red. Andrzej M. de Tchorzewski, Piotr Zwierzchowski, Bydgoszcz 2001.

 

Patrzeć bez uprzedzeń (współautor Waldemar Kuligowski), [w:] Edukacja w świecie kultury popularnej, red. Waldemar Kuligowski, Piotr Zwierzchowski, Bydgoszcz 2002.

 

Sen pedagoga, czyli o pewnym wizerunku szkoły i nauczyciela, [w:] Edukacja w czasach popkultury, red. Wojciech Burszta, Andrzej de Tchorzewski, Bydgoszcz 2002.

 

W pięć lat po Wiśle – Narada Filmowa SPATiF-u, [w:] Presja i ekspresja. Zjazd szczeciński i socrealizm, red. Danuta Dąbrowska, Piotr Michałowski, Szczecin 2002.

 

Bohater, który nie może umrzeć, [w:] Ekran – mit – rzeczywistość, red. Wojciech J. Burszta, Warszawa 2003.

 

Recepcja kinematografii niemieckich w polskim piśmiennictwie filmowym 1945-1956, [w:] Kino niemieckie w dialogu pokoleń i kultur. Studia i szkice, red. Andrzej Gwóźdź, Kraków 2004.

 

Adaptacje filmowe literatury, [w:] Słownik realizmu socjalistycznego, red. Zdzisław Łapiński, Wojciech Tomasik, Kraków 2004.

 

„Ich bin Spion und Diversant. Ihr glaubt mir wohl nicht?” Feinbilddiskurse in der polnischen Filmpublizistik zur Zeit des Stalinismus, [w:] Unsere Feinde. Konstruktionen des Anderen im Sozialismus, red. Rainer Gries, Silke Satjukow, Leipzig 2004.

 

Cyrila Collarda opowieść o (własnej) śmierci, [w:] Strategie śmierci – formy umierania. Świadectwa literackie i kulturoznawcze, red. Wojciech Józef Burszta, Warszawa 2004.

 

Pokażę ci, jak się umiera (współautor Waldemar Kuligowski), [w:] Śmierć jako norma, śmierć jako skandal, red. Waldemar Kuligowski, Piotr Zwierzchowski, Bydgoszcz 2004.

 

Tragikomedia codzienności, czyli brytyjskie filmy o rodzinie, [w:] Pedagogika rodziny na progu XXI wieku. Rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań, red. Andrzej W. Janke, Toruń 2004.

 

„Najważniejsza ze sztuk” – kino i socrealizm, [w katalogu wystawy:] Socrealizm. Galeria Miejska BWA. Bydgoszcz 19. 10 – 31. 12 2005, Bydgoszcz 2005.

 

O śmierci w filmie socrealistycznym, [w:] Kino polskie wobec umierania i śmierci, red. Piotr Zwierzchowski, Daria Mazur, Bydgoszcz 2005.

 

Filmowy wizerunek śmierci heroicznej w perspektywie mitu, [w:] Mity, mitologie, mityzacje – nie tylko w literaturze, red. Lidia Wiśniewska, Bydgoszcz 2005.

 

Marzenie o wspólnej Europie, [w:] Filmowe zwierciadła Europy, red. Piotr Zwierzchowski, Bydgoszcz 2006.

 

Kalendarz robotniczy, czyli socrealistyczne opisanie świata, [w:] Socrealizm. Fabuły – komunikaty – ikony, red. Krzysztof Stępnik, Magdalena Piechota, Lublin 2006.

 

Ostatni dzwonek, Vademecum nauczyciela, t. 6, red. Michał Kowalski, Poznań-Bydgoszcz-Szczecin 2006/2007.

 

Legitymizacyjna funkcja filmu biograficznego w kulturze stalinowskiej, [w:] Biografistyka filmowa. Filmowe interpretacje losów i faktów, red. Tadeusz Szczepański, Sylwia Kołos, Toruń 2007.

 

O kreowaniu tożsamości narodowej w polskim filmie historycznym, [w:] Kultura – polityka – tożsamość [Culture – Politics – Identity], red. Dorota Tubielewicz Mattsson, Ewa Teodorowicz-Hellman, Stockholm 2007.

 

Wojna i okupacja w powojennym filmie polskim, [w:] Polska – Niemcy. Wojna i pamięć, red. Jerzy Kochanowski, Beate Kosmala, współpraca Maciej Górny, Andreas Mix, Warszawa-Poczdam 2009. wersja w języku niemieckim Krieg und Besatzung im polnischen Film der Nachkriegszeit, [w:] Deutschland, Polen und der Zweite Weltkrieg. Geschichte und Erinnerung, hrgb. Jerzy Kochanowski, Beate Kosmala, unter Mitarbeit von Maciej Górny, Andreas Mix, Potsdam-Warschau 2009.

 

Karen Szachnazarow: Rosyjskie sny Karena, [w:] Autorzy kina europejskiego V, red. Alicja Helman, Andrzej Pitrus, Kraków 2009.

 

Obraz Rosjan w kinie PRL, [w:] W objęciach Wielkiego Brata. Sowieci w Polsce 1944-1993, red. Sławomir Stępień, Konrad Rokicki, Warszawa 2009.

 

The World War II in Polish Cinema of the 1960s, [w:] Visegrad Cinema: Points of Contact from the New Waves to the Present, red. Petra Hanàkovà, Kevin Johnson, Praha 2010.

 

Zagłada Żydów i martyrologia Polaków. Wniebowstąpienie Jana Rybkowskiego, [w:] Gefilte Film III. Wątki żydowskie w kinie, red. Joanna Preizner, Kraków 2010.

 

Wizerunek aparatu bezpieczeństwa w polskim filmie fabularnym, [w:] Artyści władzy, władza artystom, red. Sebastian Ligarski, Andrzej Chojnowski, Warszawa 2010.

 

Die Rezeption der DDR-Kinematographie im polnischen Filmschrifttum (1949-1990), [w:] Der polnische Blick auf die Berliner Mauer: Politik-Geschichte-Medien-Literatur, red. Krzysztof Okoński, Dorota Pruss-Pławska. Bydgoszcz 2011.

 

Kroniki żałobne. Pożegnanie bohaterów w Polskiej Kronice Filmowej w latach 1947-1956 (współautor: Aldona Ossowska-Zwierzchowska), [w:] Komunistyczni bohaterowie, t. 1: Tradycja, kult rytuał, red. Magdalena Bogusławska, Zuzanna Grębecka, Ewa Wróblewska-Trochimiuk, Warszawa – Kraków 2011.

 

Kazimierz Wielki Ewy i Czesława Petelskich w kontekście filmowych wizerunków władców Polski, [w:] Kazimierz Wielki i jego państwo. W siedemsetną rocznicę urodzin ostatniego Piasta na tronie polskim, red. Jacek Maciejewski, Tomasz Nowakowski, Bydgoszcz 2011.

 

Pisanie historii, konstruowanie pamięci. Obraz II wojny światowej w kinie polskim, [w:] Historia w kulturze współczesnej. Niekonwencjonalne podejścia do przeszłości, red. Piotr Witek, Mariusz Mazur, Ewa Solska, Lublin 2011.

 

Obrazy PRL-u w polskim filmie fabularnym po roku 1989, [w:] Doświadczenie i dziedzictwo totalitaryzmu na obszarze kultur środkowoeuropejskich, red. Joanna Goszczyńska, Joanna Królak, Robert Kulmiński, Warszawa 2011.

 

Jak być kochaną i Szyfry – wojna, pamięć i kino polskie lat 60., [w:] Filmowe ogrody Wojciecha Jerzego Hasa, red. Małgorzata Jakubowska, Kamila Żyto, Anna M. Zarychta, Łódź 2011.

 

Wizerunki teatru w polskim filmie fabularnym, [w:] Między filmem a teatrem, red. Sławomir Bobowski, Milan Lesiak, Małgorzata Różewicz, Wrocław 2012.

 

Nationale Mythen. Historische Hypotheken und etnische Identitäten, [w:] Der Polnische Film. Von seinen Anfängen bis zur Gegenwart, red. Konrad Klejsa, Schamma Schahadat, Margarete Wach, Marburg 2013.

 

Recepcja kinematografii NRD w polskim piśmiennictwie filmowym 1949-1990, [w:] W drodze do sąsiada. Polsko-niemieckie spotkania filmowe, red. Andrzej Gwóźdź, Andrzej Dębski, Wrocław 2013. Rozszerzona wersja tekstu: Die Rezeption der DDR-Kinematographie im polnischen Filmschrifttum (1949-1990), [w:] Der polnische Blick auf die Berliner Mauer: Politik-Geschichte-Medien-Literatur, red. Krzysztof Okoński, Dorota Pruss-Pławska. Bydgoszcz 2011.

 

Motyw dziecka w polskich filmach o II wojnie światowej w latach 1944-1989, [w:] Zobaczyć dziecko. Literackie i filmowe portrety dziecka w Polsce w XX wieku, red. Aldona Ossowska-Zwierzchowska, Bydgoszcz 2013.

 

W iluzjonie Konrada Eberhardta, [w:] Konrad Eberhardt, red. Barbara Giza i Piotr Zwierzchowski, Warszawa 2013.

 

Communist Myth in a Post-Communist Serial, [w:] How J. R. won the Cold War. National Mythologies in Central European TV Series, red. Jan Čulík, Eastbourne 2013.

 

Negocjowanie autonomii. Debaty o zespołach na naradach i konferencjach filmowych w latach 60., [w:] Idea zespołu filmowego. Historia i nowe wyzwania, red. Tadeusz Szczepański, Anna Pachnicka, Łódź 2013.

 

Recepcja kina jugosłowiańskiego w polskim piśmiennictwie filmowym, [w:] Polska i Jugosławia w stosunkach międzynarodowych po II wojnie światowej, red. Momčilo Pavlović, Andrzej Zaćmiński, Bydgoszcz 2014.

 

Wojna i śmierć, [w:] Kamienie i szaniec. Analizy, rozmowy, kontrowersje wokół filmu Roberta Glińskiego, red. Małgorzata Jakubowska, Warszawa 2015.

 

Na ten film wszyscy czekali, [w:] Potop Redivivus, red. Grażyna M. Grabowska, Katarzyna Koła-Bielawska, Adam Wyżyński, Olszanica 2015.

 

Muzyka, młodość, stalinizm Był jazz Feliksa Falka, [w:] www.edukacjafilmowa.pl

 

Moralista w kinie gatunków, [w:] Sylwester Chęciński, red. Rafał Bubnicki, Andrzej Dębski, Wrocław 2015.

 

Pelle zwycięzca: historia dzieciństwa, [w:] Od Ibsena do Aho. Filmowe adaptacje literatury skandynawskiej, red. Tadeusz Szczepański, współpraca red. Lech Sokół, Gdańsk 2015.

 

Rat na Balkanu u Demonima rata prema Goji" Vladislava Pašikovskog, [w:] Jugoslovensko-poljski odnosi u XX veku, Stosunki polsko-jugosłowiańskie w XX wieku, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, D. Bondžić, Beograd, Bidgošć 2015.

 

O badanie polskiego kina w kontekstach, [w:] Więcej niż obraz, red. nauk. Eugeniusz Wilk, Anna Nacher, Magdalena Zdrodowska, Ewelina Twardoch, Michał Gulik, Gdańsk 2015.

 

The reception of Hungarian cinema in Polish film criticism 1945–1989, [w:] History of European Cinema. Intercultural Perspective, red. Michał Dondzik, Michał Pabiś-Orzeszyna, Bartosz Zając, Łódź 2015.

 

Międzynarodowe inspiracje i konteksty polskiego filmu kryminalnego, [w:] Kino polskie jako kino transnarodowe, red. Sebastian Jagielski, Magdalena Podsiadło, Kraków 2017. 

: Crime Films and Musicals

Rok 1968 w polskiej kinematografii. Konteksty i konsekwencje, [w:] Yesterday. Studia z historii najnowszej. Księga dedykowana prof. Jerzemu Eislerowi z okazji 65. urodzin, komitet redakcyjny Jan Olaszek, Antoni Dudek, Łukasz Kamiński, Krzysztof Kosiński, Michał Przeperski, Konrad Rokicki, Paweł Sasanka, Robert Spałek, Sławomir Stępień, Warszawa 2017.

 

Młoda Gwardia: tworzenie mitu, [w:] Od Puszkina do Brodskiego. Adaptacje literatury rosyjskiej, red. Joanna Wojnicka, Kraków 2017.

 

Filmy historyczne, [w:] Historia w przestrzeni publicznej, red. Joanna Wojdon, Warszawa 2018.

 

Kanon filmowy a edukacja, [w:] Istnieć w kulturze, istnieć w kulturach. Między teorią a praktyką edukacyjną, red. Agnieszka Rypel, Danuta Jastrzębska-Golonka, Bydgoszcz 2018.

 

Czasopisma filmowe jako źródła w badaniach nad kinem PRL-u – aspekt wizualny, [w:] Źródła wizualne w badaniach nad historią kina polskiego, red. Piotr Zwierzchowski, Bydgoszcz 2018.

 

Sprawiedliwość wojenna i okupacyjna w filmie polskim, [w:] Porządek publiczny i bezpieczeństwo w okupacyjnej Warszawie. Studia historyczne pod redakcją Roberta Spałka, Warszawa 2018.

 

Recepcja kina czechosłowackiego w polskiej prasie filmowej w latach 60., [w:] Słowiańska wieża Babel. t. 1, Kultura i dialog, red. Justyna Czaja, Irina Jermaszowa, Monika Wójciak, Bogusław Zieliński, Poznań 2018.

 

W przestrzeni nie dla dziecka: „Jestem zły”, „Dzieci z Leningradzkiego”, „Nadejdą lepsze czasy”, [w:] Dziecko w świecie ruchomych obrazów, red. Maciej Wróblewski, Sylwia Kołos, Toruń 2018 (współaut. Aldona Ossowska-Zwierzchowska).

 

Mężczyźni nad brzegiem rzeki. O Kwietniu Witolda Lesiewicza i Józefa Hena, [w:] Polska szkoła filmowa. Reinterpretacje i nawiązania, red. Wojciech Otto, Poznań 2018.

 

Intymność i codzienność czyli Wajda kameralny, [w:] Wajda, red. Rafał Syska, Kraków 2019.

 

O krytyce i krytykach, [w:] Krzysztof Mętrak, red. Barbara Giza, Piotr Zwierzchowski, Warszawa 2019.

 

„Zbyt wiele prawd”. Trąd Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego, [w:] Przygoda kina. Prace dedykowane Profesorowi Tadeuszowi Lubelskiemu, red. Sebastian Jagielski, Magdalena Podsiadło, Kraków 2019.

 

Przyczynek do budowy postaci w Szansie i Ocaleniu Edwarda Żebrowskiego
[w:] Teoria praktyki. Kieślowski, Łoziński, Wiszniewski, Królikiewicz, Żebrowski, red. Katarzyna Mąka-Malatyńska, Łódź 2019.

 

Nie tylko Wodzireje, nie tylko Amatorzy. Marii Kornatowskiej obraz pewnej (filmowej) epoki, [w:] Maria Kornatowska, red. Barbara Giza, Piotr Zwierzchowski, Warszawa 2020.

 

Jak komuniści walczyli o niepodległość, [w:] 1918 – kino polskie wobec odzyskania niepodległości, red. Mariusz Guzek, Piotr Zwierzchowski, Bydgoszcz 2020.

 

Rytuał i władza. Reprezentacje PZPR w kinie polskim lat 80., [w:] Historia wizualna w działaniu. Studia i szkice z badań nad filmem historycznym, red. Dorota Skotarczak, Joanna Szczutkowska, Piotr Kurpiewski, Poznań 2020.

 

Archiwa w badaniach nad kinem PRL-u – perspektywa metodologiczno-warsztatowa, [w:] Archiwa we współczesnych badaniach filmoznawczych, red. Barbara Giza, Piotr Zwierzchowski, Katarzyna Mąka-Malatyńska, Warszawa 2020. 

 

O recepcji filmowych obrazów Września, [w:] Wrzesień 1939. Filmowe teksty i konteksty, red. Barbara Giza, Tadeusz Lubelski, Warszawa 2021.

 

Kiedy miłość była zbrodnią i kiedy jej w ogóle nie było. O filmach Jana Rybkowskiego, [w:] Monografia miłości, red. Alicja Helman, Andrzej Pitrus, Kraków 2021.

 

Polish Feature Films as Public History, [w:] Public History in Poland, ed. by Joanna Wojdon, New York 2021.

 

„Uczulenia i przeczulenia”. Społeczno-polityczne uwarunkowania obrazów przeszłości  w kinie polskim pierwszej połowy lat 80., [w:] Kino w cieniu kryzysu. Studia i szkice o polskiej kinematografii pierwszej połowy lat 80., red. Piotr Kurpiewski, Piotr Zwierzchowski, Bydgoszcz 2022.

 

Łódź na łamach prasy filmowej w latach 1946-1960. O potencji informacyjnej czasopism w badaniach nad historią kina polskiego, [w:] Konteksty źródłowe w badaniach filmoznawczych, red. Barbara Giza, Barbara Gierszewska, Monika Bator, Warszawa 2022.

 

 

recenzje

Witold Jakubowski, Edukacja i kultura popularna, Kraków 2001 (recenzja), „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2002 nr 2.

Poradnik szaradzisty? (recenzja: Media, red. Edyta Banaszkiewicz-Zygmunt,. Warszawa 2000), „Kino” 2000 nr 2.

Historia pewnego przypadku, (recenzja: Marek Haltof, Autor i kino artystyczne. Przypadek Paula Coxa, Wydawnictwo RABID, Kraków 2001), „Kino” 2001 nr 11.

Czy Eisenstein był formalistą, (recenzja: Bogusław Mucha, Sztuka filmowa w Rosji (1896-1996), Piotrków Trybunalski 2002), „Kino” 2003 nr 6.

Życie filmowe przedwojennej Bydgoszczy (recenzja: Mariusz Guzek, Filmowa Bydgoszcz 1896-1939, Toruń 2004), „Kino” 2005 nr 4.

Trzy adaptacje (recenzja: Piotr Skrzypczak, Filmowe panoramy społeczeństwa polskiego XIX wieku, Toruń 2004), „Kino” 2006 nr 5.

 

Mapa polskiego kina (rec. Autorzy kina polskiego, t. 1-3), „Kwartalnik Filmowy” nr 64, 2008.

 

ONA (rec. Małgorzata Hendrykowska, Smosarska), „Studia Filmoznawcze” t. 30, red. Sławomir Bobowski, Wrocław 2009.

 

Pochwała przypadku (rec. Do filmu trafiłem przypadkiem, z Jerzym Stefanem Stawińskim rozmawia Barbara Giza, Jerzy Stefan Stawiński, Jutro idziemy do kina, scenariusz, Jerzy Stefan Stawiński, Scenariusze filmowe, wybór i opracowanie Barbara Giza), „Studia Filmoznawcze” t. 31, red. Sławomir Bobowski, Wrocław 2010.

 

Pasja nieustająca (red. Andrzej Gwóźdź, Powtórka z Kutza), „Kino” 2019, nr 6.

 

Adam Uryniak, Ślad rzeczywistości. Polskie kino fabularne lat trzydziestych XX wieku, Gdańsk 2020 (recenzja), „Ekrany” 2021, nr 4.

 

 

inne

73 hasła w VIII tomie („Film”) Suplementu do Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powszechnej Wydawnictwa Gutenberga, rred. Małgorzata i Marek Hendrykowscy, Poznań 1997.

 

 

popularyzatorskie:

-          James Bond: szowinistyczny, mizoginistyczny dinozaur, „Express Bydgoski” 1998 nr 11.

-          Od chłopca z Sosnowca do dziewcząt z pępka świata, „Express Bydgoski” 1998 nr 36.

-          Patos: granica kiczu, „Express Bydgoski” 1998 nr 61.

-          Geniusze i idioci, „Express Bydgoski” 1998 nr 75.

-          Kino i polityka, „Express Bydgoski” 1998 nr 109.

-          Efekty specjalne? Dziękuję, nie trzeba, „Express Bydgoski” 1998 nr 128.

-          Więcej gwiazd niż jest ich na niebie, „Express Bydgoski” 1998 nr 153.

-          Nie tylko Lolita, „Express Bydgoski” 1998 nr 203.

-          W poszukiwaniu czarnych charakterów, „Express Bydgoski” 1998 nr 227.

-          Arnold: ostatni z wielkich?, „Express Bydgoski” 1998 nr 251.

-          Filmowy karnawał, „Express Bydgoski” 1999 nr 5.

-          Spojrzenie Bohuna, „Express Bydgoski” 1999 nr 30.

-          Największy scenarzysta świata, „Express Bydgoski” 1999 nr 74.

-          Śmierć w kinie, „Express Bydgoski” 1999 nr 112.

-          Zawód: artysta, „Express Bydgoski” 1999 nr 132.