Korony drzew, po lewej zdrowa, gęsta korona, po prawej przerzedzona chora Korony drzew, po lewej zdrowa, gęsta korona, po prawej przerzedzona chora

Odporność jesionu wyniosłego (Fraxinus excelsior L.) na chorobotwórczy patogen Hymenoscyphus fraxineus jest uwarunkowana genetycznie.

Pracownicy Katedry Genetyki Wydziału Nauk Biologicznych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy we współpracy z Leśnym Bankiem Genów Kostrzyca przeprowadzili pierwsze w Polsce badania nad odpornością jesionu wyniosłego (Fraxinus excelsior L.) na zamieranie wywołane przez patogennego grzyba Hymenoscyphus fraxineus (HF), które może stanowić podstawę dla programów hodowlanych, mających na celu wzmocnienie odporności jesionu oraz zachowanie jego bioróżnorodności w lasach.

Celem badań była wstępna identyfikacja markerów genetycznych SNP związanych z odpornością na HF oraz ich przetestowanie w kontekście potencjalnego zastosowania w selekcji genomowej. W wyniku badań odkryto 6 genów silnie związanych z odpornością jesionu na HF, co poszerza naszą wiedzę na temat genetycznych mechanizmów odporności. Ponadto, wytypowano zestawy markerów o wielkości od 500 do 10000 SNP, które identyfikują z ponad 90% skutecznością stan zdrowia drzew. Odkrycia te wskazują na potencjał strategii selekcji genomowej w zwiększaniu odporności jesionu wyniosłego na zamieranie w ramach programów hodowlanych, co ostatecznie może prowadzić do odbudowy drzewostanów tego gatunku w Polsce. Badania przeprowadzono w ramach projektów realizowanych w programach MINIATURA5 oraz Nauka dla Społeczeństwa (MNiSW), a kierowanych odpowiednio przez dr Joannę Meger przez prof. Jarosława Burczyka.

Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Evolutionary Applications:
Meger, J., Ulaszewski, B., Pałucka, M., Kozioł, C., & Burczyk, J. (2024). Genomic prediction of resistance to Hymenoscyphus fraxineus in common ash (Fraxinus excelsior L.) populations. Evolutionary Applications, 17(5), e13694. doi.org

opracowanie: Dr Joanna Meger, Katedra Genetyki, Wydział Nauk Biologicznych UKW