Narodowe Centrum Nauki ogłosiło wyniki konkursów OPUS 20 i SONATA 16. Wśród nagrodzonych dofinansowaniem znalazły się projekty autorstwa pracowników Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

• dr Michał Mochocki typ konkursu: OPUS 20 - Światy historyczne jako transmedialne 'storyworlds' wspólne dla literatury oraz narracyjnych, teatralnych i komputerowych gier fabularnych. Teoria i studia przypadków w ujęciu narratologii i dyskursów dziedzictwa, kwota dofinansowania: 204 840 zł
  
• dr hab. Jakub Lipski, prof. uczelni, typ konkursu: SONATA 16- Poetyka ciała w robinsonadzie anglojęzycznej, kwota dofinansowania: 143 464 zł
• dr Karol Bartosiewicz, typ konkursu: SONATA 16- Inżynieria fazy krystalicznej złożonych układów tlenków Ln3+-M3+- O2- (Ln=Lu, Y, Gd, Tb; M=Al, Ga, Sc) domieszkowanych jonami ziem rzadkich w modelowaniu właściwości luminescencyjnych, scyntylacyjnych i fotokonwersyjnych, kwota dofinansowania: 1 004 760 zł

Popularnonaukowe streszczenia nagrodzonych projektów:

Światy historyczne jako transmedialne 'storyworlds' wspólne dla literatury oraz narracyjnych, teatralnych i komputerowych gier fabularnych. Teoria i studia przypadków w ujęciu narratologii i dyskursów dziedzictwa. 
Kierownik: dr Michał Mochocki

W ostatnich latach wiele uwagi poświęcamy fantastycznym światom transmedialnym. Niezależnie czy chodzi o Tolkiena, Wiedźmina, czy Gwiezdne Wojny, oczarowuje nas to, jak świat narracji objawia się różnie w wielu instancjach prezentowanych nam w różnych mediach. Dziedzina transmedialnej narratologii bada światy narracji (storyworlds), zwłaszcza to jak różne historie w jednym świecie, ale opowiadane w różnych mediach, inaczej kształtują doświadczenia tegoż świata u publiczności, każdorazowo stosując możliwości specyficzne dla danego medium.

Można także stwierdzić, że literatura historyczna - jak i naukowa historiografia - wprowadza nas do swego rodzaju świata narracji (storyworld). Konkretne konteksty historyczne, na przykład Rzeczpospolita Obojga Narodów, są swoistymi światami narracji, prezentowanymi przez rozmaite dzieła i w różnych mediach. W miarę jak publiczność doświadcza coraz to kolejnego dzieła, rozwija się znajomość świata narracji, wydarzeń i postaci, które go zaludniają, oraz ogólnych struktur stanowiących jego fundament. Jednakże o ile historyczny świat narracji bazuje na realnych kontekstach historycznych, relacje tego świata z historią są skomplikowane. Literatura historyczna nieraz intencjonalnie odbiega od faktów historycznych, i robi tak z wielu powodów. Nowa wiedza sprawia, że coraz bardziej niuansujemy pojmowanie idei historycznej dokładności i autentyczności - pokrewnych, ale bynajmniej nie tożsamych. Dziedzina heritage studies bada to, jak te wiążą się w skomplikowanych debatach wokół indywidualnych i wspólnotowych wartości, dziedzictwa, i ideologii, w kontekście dziedzictwa kulturowego i historii.

Dotychczas transmedialna narratologia i heritage studies rzadko korzystały wzajemnie ze swoich metodologii. Ten projekt dąży do połączenia tych dwóch metodologii i perspektyw w jednym studium, aby skuteczniej przebadać historyczne gry i powieści. Budując na koncepcji kontekstów historycznych jako światów narracji, projekt analizuje dwa takie przypadki, amerykański Dziki Zachód oraz Rzeczpospolitą Obojga Narodów, w czterech mediach fabularnych: powieści, narracyjnych grach fabularnych (RPG), teatralnych grach fabularnych (larp), i grach cyfrowych. W ten sposób projekt bada różne sposoby, na jakie te cztery media kształtują zaangażowanie publiczności. Po pierwsze - jak konstruują, reprezentują, i symulują określony kontekst historyczny. Po drugie, w jaki sposób poszczególne instancje tych historycznych światów narracji wiążą się z debatami trwającymi wokół dziedzictwa kulturowego.

Dziedzictwo jest „twórczym spotkaniem z przeszłością w teraźniejszości” (Harrison, 2013). Poprzez analizę dwóch historycznych kontekstów jako transmedialne storyworlds, ten projekt szczegółowo zbada aspekty takiego „twórczego spotkania”, które ma miejsce zawsze, gdy ludzie prezentują swoje osobiste wizje historii w jakimkolwiek medium. Wyniki projektu zostaną zaprezentowane na trzech konferencjach, w trzech artykułach naukowych, a ostatecznie w książce, stanowiącej wkład do dziedzin badań nad grami historycznymi i literaturą historyczną.

Poetyka ciała w robinsonadzie anglojęzycznej
Kierownik: dr hab. Jakub Lipski, prof. uczelni

Pisane w duchu Robinsona Crusoe historie o rozbitkach, tak zwane robinsonady, to materiał o niesłabnącej aktualności i trwałym znaczeniu kulturowym, zawsze silnie zakorzeniony w doświadczeniu „tu i teraz” zarówno z punktu widzenia autora, jak i czytelnika. Badania prowadzone w ramach tego projektu poświęcone będą zagadnieniu ciała – jego przemianom i reprezentacjom – dowodząc, że ciało jako motyw w robinsonadzie stanowi klucz do wymiaru ideowego dzieła. Najważniejszym efektem realizowanych prac będzie monografia The Anatomy of a Castaway, która skupi się na pozytywnie wartościowanych, ewolucyjnych zmianach w cielesności rozbitka, analizując je w szerszym kontekście narracji pobytu na wyspie. Wykraczając poza tradycję konwencjonalnych wyobrażeń imperialnej męskości w robinsonadach, książka wyeksponuje materiał potencjalnie subwersywny. Analizowane przykłady cielesnych metamorfoz rozbitka, omawiane jako aktualizacje i przetworzenia mitów Nowego Adama, Amazonki, Hybrydy i Androgyne, pozwolą zrekonstruować tradycję alternatywną wobec kanonicznej. Opracowywana monografia skonfrontuje robinsonady XVIII-wieczne, w których potencjalnie kontrowersyjne treści są mimo wszystko równoważone kolonialnymi fantazjami, z przykładami XX- i XXI-wiecznymi, stanowiącymi w swoim radykalizmie bardziej konsekwentne odrzucenie treści imperialistycznych. Drugim, komplementarnym wobec pierwszego, efektem realizowanych badań będzie numer specjalny międzynarodowego czasopisma naukowego, który skupi się na przetworzeniach fizyczności Piętaszka, od Robinsona Crusoe do robinsonad XXI wieku. Konfiguracje cielesności towarzysza rozbitka zbadane zostaną w kontekstach kolonialnym, postkolonialnym, filozoficznym, płciowym, ekokrytycznym oraz posthumanistycznym. Badania realizowane w ramach tego projektu znacząco poszerzą stan badań w zakresie studiów nad popularnym gatunkiem robinsonady. Projekt realizowany będzie we współpracy z Uniwersytetem w Moguncji.

Inżynieria fazy krystalicznej złożonych układów tlenków Ln3+-M3+- O2- (Ln=Lu, Y, Gd, Tb; M=Al, Ga, Sc) domieszkowanych jonami ziem rzadkich w modelowaniu właściwości luminescencyjnych, scyntylacyjnych i fotokonwersyjnych
Kierownik: dr Karol Bartosiewicz

Materiały luminescencyjne stały się nieodłączną częścią codziennego życia. Można je znaleźć w lampach, sygnalizacji świetlnej, ekranach komputerów, telefonach komórkowych oraz na etykietach towarów. Materiały luminescencyjne są także używane w obrazowaniu medycznym, urządzeniach do kontroli bezpieczeństwa na lotniskach i wielu innych. Stały się one nieodzownym elementem zapewniającym wiele wygód oraz dobrobyt społeczeństwa.

Inżynieria fazy krystalicznej jest podstawą do projektowania i zrozumienia właściwości materiałów. Układ tlenkowy Ln-M-O (Ln = Lu, Y, Gd, Tb; M = Al, Ga, Sc) domieszkowany jonami luminescencyjnymi (Ce3+, Pr3+, Eu3+) ma unikalne właściwości fizyczne i chemiczne, które są ściśle związane ze strukturą, składem chemicznym oraz metodami syntezy. Elastyczność systemu tlenkowego Ln-M-O pozwala na ekstremalne modyfikowanie składu chemicznego oraz struktury
pod kątem zastosowań aplikacyjnych. W szczególności struktury Ln3M2M3O12- granatu LnMO3- perowskitu oraz struktury eutektyczne Ln3M2M3O12-M2O3 i LnMO3-M2O3. Materiały te tworzą klasę wysoce wydajnych materiałów luminescencyjnych o niezwykle bogatej historii zastosowań, od luminoforów katodowych, laserów i luminoforów w lampach fluorescencyjnych po ich nowsze zastosowania jako scyntylatory, materiały termoluminescencyjne czy konwertery kolorów w świetle białym.

Ogólnie, duże niedopasowanie promieni jonowych między jonami Ln3+ i M3+ sprzyja tworzeniu się fazy perowskitu, podczas gdy niewielkie niedopasowanie promieni jonowych stabilizuje fazę granatu. W konsekwencji system tlenkowy Ln-M-O zapewnia płynne przejście od fazy perowskitu do fazy granatu. Jednak wiedza na temat przejścia od fazy perowskitu do fazy granatu, a tym samym równowagi termodynamicznej, jest ograniczona, tj. granica między powstawaniem faz granatu i perowskitu nie jest określona dla monokryształów. Dlatego celem tego projektu jest wypełnienie luki w badaniach równowagi fazowej pomiędzy perowskitem i granatem. Ta podstawowa wiedza pozwoli przewidzieć, jakie związki chemiczne mogą krystalizować w strukturze perowskitu lub granatu, a także w układach eutektycznych. W konsekwencji pozwoli to odkryć nowoczesne wielofunkcyjne kryształy i warstwy monokrystaliczne dla nowych aplikacji.

Badane materiały tlenkowe będą krystalizowane w postaci monokryształów przy użyciu metody mikro wyciągania z roztopionego materiału wsadowego (ang. micropulling down). Wybrane kryształy zostaną również przygotowane w formie filmów przy użyciu epitaksji z fazy ciekłej oraz dużych kryształów używając metody Czochralskiego. Właściwości luminescencyjne, scyntylacyjne oraz fotoknwersyjne zostaną zbadane dla każdego materiału.