Kronika 100-lecia sportu głuchoniemych, głuchych i niesłyszących 1922-1992 autorstwa dra Adama Szulca z ministerialnym wsparciem

dr Adam Szulc ubrany w biało-czerwony strój reprezentacji Polski wręcza publikację wojewodzie kujawsko-pomorskiemu Mikołajowi Bogdanowiczowi

Monografia pt. „Kronika 100-lecia sportu głuchoniemych, głuchych i niesłyszących 1922-1992” tom 1 autorstwa dra Adama Szulca uzyskała dofinansowanie Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu Doskonała Nauka II „Wsparcie monografii”. Wartość dofinansowania wyniosła 58 206,50 zł, całkowita wartość projektu opiewa na kwotę: 65 526,50 zł.

„Kronika…” powstała dzięki wieloletniej współpracy jej autora z Polskim Związkiem Sportu Niesłyszących oraz Polskim Związkiem Głuchych. Ponad trzyletnia kwerenda naukowa przeprowadzona w środowisku Głuchych zaowocowała zebraniem wielu archiwalnych materiałów źródłowych opisujących genezę sportu Głuchych w Polsce, jego rozwój, sukcesy oraz problemy, z którymi sportowcy i działacze niesłyszący borykali się na przestrzeni stu lat swojej działalności. Wszystkie zebrane wiadomości zostały w monografii uporządkowane w sposób chronologiczny na 532 stronach formatu A4. Publikacja upamiętnia nazwiska ponad 3000 osób związanych z polskim sportem niesłyszących. Jej wartość historyczną wzbogaca ponad 400 archiwalnych fotografii. Jest to pierwsza publikacja naukowa poświęcona historii sportu niesłyszących w Polsce, a także jedna z niewielu na świecie.

Historia polskiego sportu Głuchoniemych rozpoczęła się w 1922 roku, kiedy to powstał w Warszawie pierwszy klub sportowy dla Głuchoniemych. W 1924 roku głuchoniemi warszawiacy wzięli udział w pierwszych Igrzyskach Głuchych, tzw. Cichych Grach w Paryżu. W tym samym roku, na Igrzyskach Olimpijskich, również w Paryżu, debiutowali polscy sportowcy słyszący. W 2024 roku zarówno polski olimpizm słyszących, jak i polski olimpizm Głuchych świętować będzie swoje stulecie. Polscy uczestnicy Igrzysk Głuchych byli także współzałożycielami w 1924 roku Międzynarodowego Komitetu Sportu Głuchych, który jest odpowiednikiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl).

W pierwszym tomie „Kroniki…” pojawił się także wątek sportu bydgoskiego. Dzięki współpracy autora z Polskim Związkiem Głuchych – Oddziałem Kujawsko-Pomorskim, w monografii upamiętniono wielu sportowców i działaczy z województwa kujawsko-pomorskiego. Sport głuchych jest bowiem reprezentowany przez Bydgoski Klub Sportowy Głuchoniemych (rok założenia – 1927),  który wywodził się z działalności założonego w 1920 roku Polsko-Katolickiego Towarzystwa Głuchoniemych w Bydgoszczy.

dr Adam Szulc wręcza książkę prezydentowi Bydgoszczy Rafałowi Bruskiemu

Zakończenie projektu, czyli wydrukowanie monografii w języku angielskim oraz umieszczenie elektronicznej wersji w Repozytorium UKW w formie otwartej dostępności cyfrowej,  także w wersji dostępnej dla osób ze szczególnymi potrzebami, zbiegnie się w czasie z XXV Letnimi Igrzyskami Głuchych, które odbędą się w Tokio w 2025 roku. Igrzyska będą stanowiły więc okazję do zaprezentowania dorobku naukowego Wydziału Nauk o Zdrowiu i Kulturze Fizycznej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy ich uczestnikom, czyli ok. 3500 działaczom i sportowcom z 90 krajów z całego świata.

Redakcja wydawnicza oraz wydruk polskiej edycji pierwszego tomu monografii były możliwe dzięki wsparciu finansowemu, które zostało udzielone Polskiemu Związkowi Sportu Niesłyszących przez Ministerstwo Sportu i Turystyki. Dzięki temu „Kronika…” została bezpłatnie rozdana najbardziej zasłużonym niesłyszącym sportowcom i działaczom podczas jubileuszu 100-lecia Polskiego Ruchu Sportowego Niesłyszących, który uroczyście był obchodzony we wrześniu 2022 roku w Centrum Olimpijskim w Warszawie. Podczas gali jubileuszowej autor monografii miał zaszczyt zaprezentować, przed zgromadzonym audytorium, wykład pt. „Historia sportu niesłyszących 1922-2022”, a także rezultaty realizowanego grantu MEiN pn.: „Włączenie środowiska sportowców niesłyszących w edukację akademicką i sport akademicki” (2020-2022).

W grudniu 2023 roku zostanie wydany w języku polskim, nakładem Wydawnictwa UKW, drugi tom „Kroniki…” obejmujący lata 1992-2022. Warto nadmienić, że podczas odbywających się w 2022 roku XXIV Letnich Igrzysk Głuchych w Caxias do Sul w Brazylii polscy sportowcy niesłyszący wywalczyli 42 medale igrzysk!

Projekt pt. „Chronicle of 100th anniversary of deaf mute, deaf and hearing impaired sport in Poland, 1922-1992”, został dofinansowany w ramach programu Ministerstwa Edukacji i Nauki pod nazwą „Doskonała Nauka II” w ramach modułu „Wsparcie konferencji” lub "wsparcie monografii". Wartość dofinansowania: 58 206,50 PLN, całkowita wartość: 65 526,50 PLN.

Przedmiotem programu jest wsparcie podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki oraz innych jednostek organizacyjnych działających na rzecz upowszechniania nauki w realizacji projektów mających na celu prezentację osiągnięć naukowych, w tym najnowszych wyników badań naukowych lub prac rozwojowych, przez organizację konferencji naukowych, wydawanie monografii naukowych lub ich tłumaczenie na języki kongresowe (angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski lub włoski).


Więcej informacji o pozostałych projektach Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego dofinansowanych w ramach programu „Doskonała Nauka”: ukw.edu.pl

Logotypy: Flaga i godło Polski - Ministerstwo Edukacji i Nauki -  program Doskonała Nauka

UKW – miejsce dla ludzi z pasją!